Udar mózgu – Domowe ćwiczenia rehabilitacyjne

Udar mózgu to poważna choroba, która skutecznie potrafi pozbawić sprawności. Na szczęście odpowiednio prowadzona rehabilitacja pomaga – czasami częściowo, czasami całkowicie – wrócić do dawnego funkcjonowania. Pobyt w nawet najlepszej klinice rehabilitacyjnej pójdzie jednak na marne, jeśli nie będziemy ćwiczyć również w domu. Rehabilitacja po udarze w domu ma ogromne znaczenie. Poniżej podpowiadamy co robić i o czym pamiętać.

Czym jest udar mózgu i dlaczego do niego dochodzi?

Udarem mózgu określa się nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu, które ma charakter miejscowy. Przyjmuje się, że w naszym kraju każdego roku na udar mózgu zapada około siedemdziesiąt tysięcy osób. Co więcej, prawie połowa z nich umiera w ciągu trzydziestu dni od epizodu. Spośród grupy, której udaje się przeżywać aż połowa dochodzi do niemalże pełnej sprawności i może powrócić do pracy. Nie byłoby to jednak możliwe, gdyby nie odpowiednia rehabilitacja.

Wyróżnia się dwa rodzaje udaru:
-niedokrwienny;
-krwotoczny.
Ten pierwszy określa się również mianem zawału mózgu. Dochodzi do niego wówczas, gdy nagle krew przestaje dopływać do mózgu. Udar krwotoczny to wylew krwi do mózgu. Ma on miejsce wtedy, kiedy z uszkodzonego naczynia krwionośnego wydostaje się krew. Niszczy ona wszystkie tkanki, które się z nią zetkną.

Opieka nad pacjentem po udarze: o czym pamiętać?

Osoby, które muszą zaopiekować się chorym po przebytym udarze mózgu, powinni pamiętać, że w zdecydowanej większości przypadków niedowład obejmuje połowę ciała. W konsekwencji problemy mogą dotyczyć nie tylko poruszania się, ale również mówienia, a nawet przełykania.

Ręka z niedowładem

Opiekując się chorym, należy pamiętać, aby skrupulatnie ją chronić. Dlatego na ręce z niedowładem nie powinno się nawet mierzyć ciśnienia. Szczególnie należy uważać przy ubieraniu – nawet lekkie pociągnięcie za porażoną rękę można skutkować uszkodzeniem stawu barkowego. Pojawić może się to także wówczas, gdy ręka bezwładnie zwisa. W związku z tym trzeba zwracać uwagę na to, aby chory opierał rękę o blat stołu, biurka czy własne kolano. Jednocześnie bardzo ważne jest uruchomienie porażonej ręki. Wielu specjalistów pracujących z osobami po udarze podkreśla, że świetnym sposobem jest założenie na zdrową rękę grubej rękawicy. To prosty sposób na to, aby wymusić używanie tej ręki, która została porażona.

Ciekawą formą ćwiczeń, które można wykonywać w domu jest tak zwana mirror box therapy, czyli terapia z wykorzystaniem lustra. Informacje na temat jej skuteczności można znaleźć, wpisując w wyszukiwarce internetowej takie frazy, jak „ rehabilitacja po udarze mózgu ćwiczenia w domu” czy „ rehabilitacja w warunkach domowych przepisy”. Do przeprowadzenia tych ćwiczeń niezbędne jest pudełko, którego rozmiar musi być dobrany tak, aby zmieściło się w nim przedramię. Należy wyciąć w nim otwór, przez który osoba chora będzie wsuwała rękę. Do boku pudełka od jego zewnętrznej strony przyklejamy lustro. UWAGA: jeśli niedowład dotyczy prawej ręki, lustro musi znaleźć się na lewym boku pudełka. Patrzymy zawsze od strony, w której znajduje się otwór. Podczas ćwiczeń osoba chora siada wygodnie przy stole, a w pudełku umieszcza chorą rękę. Zdrową należy ułożyć obok. Chory nie dostrzega ręki dotkniętej porażeniem. Konstrukcja wykorzystywanej podczas ćwiczeń pomocy sprawia, że ma jednak wrażenie, jakby widział obie ręce. Zadaniem jest poruszanie zdrową rękę z jednoczesnym koncentrowaniem się na obserwowaniu jej w lustrze. To prosty trik, który pozwala nieco oszukać nasz mózg, który nagle zyskuje przekonanie, że to porażona ręka się porusza. Wystarczy ćwiczyć systematycznie, aby faktycznie tak się stało. Jak często ćwiczyć? Optymalnie jest zaplanować dwie godziny ćwiczeń dziennie, dzieląc je na piętnastominutowe serie.

Zespół zaniedbania po udarze

Poważnym problemem jest niedostrzeganie przez osobę po udarze porażonej połowy ciała. Osoba chora może na przykład nie myć ręki objętej niedowładem, twierdząc, że nie należy ona do niej. Opiekunowie podczas pracy z osobą dotkniętą zespołem zaniedbania powinni pamiętać, że nie należy koncentrować się na stymulacji pomijanej części ciała, a tej, którą pacjent dostrzega i która nie jest dotknięta porażeniem. Kubek należy stawiać po dostrzeganej stronie ciała, podchodzić do chorego od tej strony, która nie jest pomijana. Stymuluje to mózg. Wraz z upływem czasu mózg zacznie poszerzać obszar, który postrzega. Osoby chcące dowiedzieć się na ten temat więcej, mogą posłużyć się frazą „udar mózgu opieka i rehabilitacja domowa”

Porażenie nogi

Usprawnianie porażonej nogi jest o tyle ważne, że zaniedbania w tym zakresie mogą w perspektywie kilku lat doprowadzić do poważnych zmian zwyrodnieniowych w obrębie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, a także w stawie biodrowym. Dobrym rozwiązaniem jest zakup aparatu STEP, który przeznaczony jest do elektrostymulacji nerwu strzałkowego. Jeśli nie chcemy wydawać na niego pieniędzy, może sprawdzić, czy w najbliższej naszego miejsca zamieszkania poradni rehabilitacyjnej można takie urządzenie wypożyczyć. Przyrząd jest naprawdę niewielki – bez trudu schowamy go do kieszenie od spodni. Ma specjalną elektrodę, którą umieszcza się na łydce, a także czujnik, który wkładamy do buta. Wystarczy, że chory oderwie stopę od podłoża, a urządzenie wyśle impuls prowadzący do skurczu mięśnia w łydce. W konsekwencji dojdzie do delikatnego ugięcia nogi w kolanie. Metoda jest prosta, nie męczy chorego, jest w pełni bezpieczna.

Wymienione sposoby pracy z osobą po udarze to jedynie niewielki wycinek tego, co możemy zrobić w domu. Szukając informacji na temat ćwiczeń po udarze, warto posłużyć się takimi frazami, jak „udar mózgu rehabilitacja w domu” czy „udar rehabilitacja w domu”. Ćwiczeń, które można wykonywać w domu, a które pomagają odzyskać sprawność osobie chorej jest naprawdę zdecydowanie więcej. Przedstawiliśmy te, które dają naprawdę bardzo dobre efekty, a jednocześnie są proste w zastosowaniu. Należy jednak pamiętać, że kluczem do sukcesu jest przede wszystkim regularność i konsekwencja. Już dzień bez ćwiczeń to naprawdę ogromna strata.

Artykuł został przygotowany przez centrum medyczno rehabilitacyjne relax-med.pl. Zawarte w niniejszym artykule informację są ogólne i pomocnicze, nie powinny stanowić odzwierciedlenia dla każdego pacjenta. Należy bowiem pamiętać, iż każdy przypadek jest nieco inny, dlatego należy interpretować je indywidualnie pod nadzorem wykwalifikowanej kadry medycznej.